تفاوت مطلع و شاهد در چیست؟

در این مقاله سعی داریم به بررسی مطلع و شاهد بپردازیم. و همچنین دریابیم تفاوت مطلع و شاهد در چیست؟

زیرا در دادگاه‌ها ممکن است فردی را به عنوان شاهد و فردی را به عنوان مطلع احضار کنند. پس با این وجود باید بین مطلع و شاهد تفاوت وجود داشته باشد.

ممکن است شما نیز مانند بسیاری از مردم از معنای حقوقی آن‌ها آگاه نباشید. بنابراین اگر قصد دارید که از تفاوت بین مطلع و شاهد آگاه شوید، پس در این مقاله با ما همراه شوید.

در ابتدا با جواب دادن به این دو سوال تفاوت بین مطلع و شاهد را بررسی می‌کنیم:

• شاهد کیست؟ باید بگوییم که شاهد همان شخصی است که در جرم رخ داده نقشی نداشته و فقط در حین وقوع جرم آن‌جا بوده و اتفاق رخ داده را عینه دیده است.
• مطلع یعنی چه؟ در جواب باید گفت که مطلع همان شخصی است که به طور مستقیم و عینه ماجرا را ندیده است ولی به نحوی دیگر از جرم رخ داده مطلع شده است. مثلا ممکن است که ماجرا از خود مجرم شنیده باشد یا اینکه اسناد جرم را دیده باشد.

همان‌طور که مطلع شدید، در دادگاه برای جرم رخ داده، افرادی که شاهد و مطلع هستند، تحت همین عناوین احضار می‌شوند و در صورت دادن اطلاعات کاذب مجازات متفاوتی دارند. یعنی مجازات شهادت کاذب با مجازات مطلع کاذب متفاوت است.

در طول جریان دادرسی و در صورت بروز هر گونه سوال راجع به شاهد و مطلع، شما می‌توانید با وکلای ماهر و خبره، مشاوره حقوقی داشته باشید. همچنین شما می‌توانید با وکلای کاربلد و ماهر ما نیز در این رابطه مشورت کنید.

 همان‌طور که متوجه شدید در نظام حقوقی، تفاوتی عمده و اساسی بین مطلع و شاهد است.

بنابراین در روند تحقیقات نیز تفاوت‌ زیادی با هم دارند. مثلا اگر فردی بگوید که شاهد وقوع جرم بوده است، طبق همین گفته، او شاهد شناخته شده و شهادت وی قبول است و همین شهادت برای شروع تحقیقات کافی است. ولی اگر شخصی، بگوید که به نحوی از جرم رخ داده مطلع شده است، نمی‌توان فقط با استناد به آن تحقیقات را شروع کرد.

در این‌جا ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که چه زمانی فردی را به عنوان مطلع برای ادای توضیحات به جلسه دادرسی احضار می‌کنند؟ و یا اینکه اگر فرد مطلع برای حضور در دادگاه سر باز زند، چه رفتاری می‌توان با وی داشت؟ و همچنین می‌توان فرد مطلع را برای حضور داشتن در دادرسی جلب کرد؟ یا اینکه جلب مطلع چیست؟

در جواب این سوالات باید بگوییم که مطابق ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری، بازپرس به تشخیص خود یا با معرفی شاکی یا به تقاضای متهم و یا حسب اعلام مقامات ذیربط، شخصی که حضور یا تحقیق از وی را برای روشن شدن موضوع ضروری تشخیص دهد، برابر مقررات احضار می‌کند.

ضمناً در تبصره 1 همین ماده آمده است که، در صورتی که شاهد یا مطلع برای عدم حضور خود عذر موجهی نداشته باشد جلب می‌شود. اما در صورتیکه عذر موجهی داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذیرد، مجدداً احضار و در صورت عدم حضور جلب می‌شود.

همان‌طور که متوجه شدیم، مطلع مجرم نیست ولی اطلاعاتی راجع به جرم پیش آمده دارد؛ بنابراین مقام قضایی و دادگاه برای شروع تحقیقات مقدماتی به آن اطلاعات نیاز دارد. طبق همین گفته از طرف دادسرا برای افراد مطلع احضاریه فرستاده می‌شود که در زمان مشخص شده و در همان ساعت گفته شده نزد بازپرس رفته و اطلاعات خود را راجع به جرم رخ داده بیان کند.

گاهی اوقات برای بسیاری افراد احضاریه‌ای می‌آید، که از آن‌ها خواسته شده که به عنوان مطلع به دادگاه بروند؛ و معمول است که در این گونه احضاریه‌ها هیچ توضیحی در مورد پرونده و نوع آن داده نمی‌شود، بنابراین ممکن است این مساله باعث نگرانی این افراد شود.

باید گفت که این احضاریه‌ها فقط به خاطر درخواست خوانده مربوطه به فرد مطلع ارسال می‌شود و فقط برای گفتن پاره‌ای از توضیحات به دادگاه است. باید بدانید که وجود این احضاریه به این معنی نیست که مطلع جرمی را مرتکب شده است و فقط برای روشن شدن و مشخص شدن ابهامات پرونده است.

پس باید به این نکته توجه کرد که افرادی که به عنوان مطلع، احضاریه دریافت می‌کنند، نباید ترسی از آن داشته باشند و هیچ دردسری برای آن‌ها رخ نمی‌دهد و فقط کمک آن‌ها باعث پیشرفت تحقیقات در رابطه با جرم می‌شود. همچنین فقط در صورتی که شهادت دروغ بدهند و یا احضاریه را مهم تلقی نکنند ممکن است دچار مشکل شوند.

با توجه به مفاد ماده 213 قانون ایین دادرسی کیفری که بیان می دارد « تفهیم اتهام به کسی که به عنوان متهم احضار نشده از قبیل شاهد یا مطلع ممنوع است و چنانچه این شخص پس از تحقیق در مظان اتهام قرار گیرد باید طبق مقررات و به عنوان متهم برای وقت دیگر احضار شود »

ممکن است این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که آیا مطلع میتواند وکیل داشته باشد؟ بله می‌تواند وکیل بگیرد و به همراه وکیل به دادگاه برود، ولی به طور کلی احتیاجی به وکیل نیست.