فرقی ندارد که مهریه زن عندالاستطاعه باشد یا عندالمطالبه؛ در هر صورت او میتواند مهریه خود را مطالبه کند. گفته میشود که مهریه حق مسلم زنان است و باید به آنها پرداخت شود. با این حال زنان همیشه نمیتواند به راحتی مهریه خود را دریافت کنند. در مورد مهریه عندالاستطاعه یک نکته وجود دارد و آن این است که در این نوع مهریه امکان جلب زوج و امکان ممنوع الخروج کردن او وجود ندارد و اگر مالی نداشته باشد زن نمی تواند مهریهای درخواست کند. در ادامه به مسائل پیرامون مهریه و نحوه گرفتن مهریه اشاره میکنیم.
نحوه گرفتن مهریه
نکته لازم به ذکر این است که اگر زنی بخواهد میتواند بدون اینکه از همسر خود طلاق بگیرد درخواست مهریه کند با این وجود معمولا مردان علاقهای به این موضوع ندارند و غالبا در زمان مشکلات خانوادگی و به هنگام طلاق مبحث مهریه مطرح میشود.
معمولا مردان سعی میکنند با انتقال اموال به اقوام و نزدیکان خود از پرداخت مهریه خودداری کنند. در این حالت زن میتواند قبل از اینکه مرد اقدامی کند از دادگاه درخواست قرار تامین کند. به موجب این قرار اصل مهریه یا معادل آن از اموال مرد توقیف میشود. زن میتواند برای به اجرا گذاشتن مهریه شخصا اقدام کند یا از وکیل کمک بگیرد.
بر طبق قانون، مهریه به نرخ روز محاسبه میشود. به طور کلی ملاک محاسبه نرخ مهریه، نرخ روز پرداخت توسط شوهر است و نه نرخ تاریخ اقامه دعوی توسط زن. در قانون جدید، تا میزان ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن به نرخ روز، امکان جلب شوهر به دلیل عدم پرداخت مهریه وجود دارد. به این معنی که مهریه توافق شده در سند ازدواج هر چقدر باشد، معتبر است و امکان مطالبه آن وجود دارد اما صدور جلب زوج تا ۱۱۰ سکه امکانپذیر است.
1. اقدام از طریق دادگاه خانواده
یکی از راههای درخواست مهریه اقدام از طریق دادگاه خانواده است. به این شکل که زوجه پس از تنظیم دادخواست در دادگاه خانواده منتظر نوبت رسیدگی میشود و پس از تعیین نوبت اخطاریهای برای زوج ارسال میشود و او ده روز برای پاسخگویی فرصت دارد.
در این روش زن میتواند مهریه، هزینه ابطال تمبر و حق الوکاله وکیل را مطالبه کند. اگر زن درخواست اعسار کند و اعسار او ثابت شود، میتواند از پرداخت هزینه دادرسی معاف شود.
2. اقدام از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی
در این روش زوجه به همراه مدارک شناسایی به دفترخانه محل ثبت عقد میرود و تقاضای صدور اجرائیه نسبت به تمام یا قسمتی از مهریه را میکند. دفترخانه برگه اجرائیه ای صادر می کند که زوجه آن را به دایره اجرای ثبت میبرد. پس از آن اداره اجرا برگ اجرائیه را به زوج ابلاغ میکند تا ظرف ده روز نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند در غیراینصورت با معرفی اموال توسط زوجه اموال زوج توقیف میشود. البته لازم به یادآوری است که اموال معرفی شده نباید جز مستثنیات دین باشد.
مطالبه مهریه به روش اجرای ثبت معایب و مزایی دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
مزایا
- هزینه مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت کمتر از دادگاه است.
- در این روش در زمان کمی میتوان زوج را ممنوع الخروج کرد ولی اگر از طریق دادگاه پیگیری شود ممنوع الخروج شدن زوج منوط به قطعیت محکومیت او است.
- روند کار در اجرای ثبت از دادگاه سریعتر است.
معایب
- در اجرای ثبت نمی توانید زوج را زندانی کنید ولی در دادگاه تحت شرایطی میتوان او را به زندان انداخت.
- در صورت افزایش قیمت سکه در طول عملیات اجرایی، زن ممکن است ضرر کند زیرا اجرای ثبت، به افزایش قیمت توجه نمی کند ولی دادگاه، قیمت زمان اجرای حکم را ملاک میداند.
شاید در اولین قدم احساس کنید برای درخواست مهریه به وکیل نیاز ندارید اما خوب است بدانید که مساله بسیار پیچیدهتر از آن است که شما فکر میکنید. بسیاری از مردان برای فرار از پرداخت مهریه متوسل به راههایی برای دور زدن قانون میشوند، علاوه بر این بعضی از اموال مرد قابل توقیف نیست که این امر کار را برای زن دشوارتر میسازد. برای مثال منزل مسکونی که عرفاً در شأن مرد در حالت اعسار او باشد قابل توقیف نیست. در همین راستا ضروری است که حتما از یک مشاور حقوقی وکیل با تجربه در این زمینه کمک بگیرید تا به احقاق حقوق شما کمک کند.
سلام علیکم برادران گرامی با توجه به اینکه در زمان عقد نکاح زوجه عنوان عندالاستطاعه را به جای عنوان عندالمطالبه پذیرفته باشد ، در صورتی می تواند زوجه مهریه را مطالبه نماید که ملائت و توانایی پرداخت زوج را در دادگاه خانواده با دلیل ،مدرک معتبر و سند به اثبات برساند که البته باید این اسناد ارائه شده توسط زوجه غیر از مستثنیات دِین باشد لذا اگر بتواند ثابت نماید زوج محکوم به پرداخت مهریه می گردد و باید الزاماً بپردازد ولی اگر زوجه نتواند استطاعت و توانایی مالی زوج را به اثبات برساند (به عنوان مثال زوجی که هیچ سندی به نامش نیست و پولی هم در بانک جهت توقیف ندارد و کارمند هم نباشد که بتواند زوجه یک چهارم آن را به نفع خودش مسدود نماید) در اینحال مطالبه مهریه معلق و کان لم یکن می ماند و زوجه هیچ گونه اقدامی جهت درخواست مهریه و اعمال فشار به زوج را نخواهد داشت البته این فرایند تا زمان استطاعت زوج به قوت خود باقی است مگر آنکه شرایط مالی جدیدی برای زوج پیش بیاید و مستطیع شود و الا اگر تا پایان عمرِزوج هم زوج مستطیع نشود امکان مطالبه مهریه برای زوجه به هیچ وجه وجود ندارد. ضمنا در مورد مهریه های عندالاستطاعه به شرط عدم استطاعت مالی زوج ، زوجه : حق حبس ندارد (موضوع ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی ملغی می شود)- زوج زندان نمی شود(حق جلب زوج را نخواهد داشت) – مهریه تقسیط نمی شود – زوج ممنوع الخروج نمی شود و خلاصه هر اهرم فشاری را که زوجه می توانست به واسطه مهریه های سنگین و نامعقول به زوج وارد آورد و پایه های زندگی مشترک را متزلزل و بلکه تخریب نماید از کار انداخت و بی اثر نمود. «والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاته»